Bij een gescheiden rioolsysteem lopen schoon regenwater en vuil afvalwater via aparte buizen naar verschillende bestemmingen. Zo wordt regenwater direct afgevoerd naar het oppervlaktewater, terwijl vuilwater eerst wordt gezuiverd. Dit voorkomt overbelasting bij hevige regen en zorgt dat het riool niet onnodig vervuild raakt. Je ziet dit vooral bij nieuwbouwwijken en renovatieprojecten, waar strenge regels gelden vanuit de gemeente.
Een gescheiden riolering is verplicht bij nieuwbouw en bij grootschalige herinrichting van bestaande woningen of wijken. De verplichting komt voort uit het landelijke beleid om wateroverlast en vervuiling tegen te gaan. De overheid en gemeenten hanteren richtlijnen uit het Bouwbesluit en het Gemeentelijk Rioleringsplan. Zo stimuleert men duurzaam waterbeheer en wordt het milieu beschermd tegen vieze overstorten.
Veel mensen vragen zich af: hoe werkt een gescheiden rioolsysteem in de praktijk en wanneer moet ik eraan geloven? Je herkent de systemen aan aparte putjes voor regenwater en afvalwater rondom je huis. Goed om te weten: het voorkomt stankoverlast en rioolproblemen, en het verlaagt de kans op wateroverlast tijdens piekbuien. In sommige gevallen kun je zelfs subsidie krijgen voor aanpassingen aan je afvoer.
Wat is een gescheiden rioolsysteem?
Een gescheiden rioolsysteem is een manier van afvalwaterafvoer waarbij regenwater en huishoudelijk afvalwater via twee aparte leidingen worden afgevoerd. Gemeenten zoals Amsterdam, Rotterdam en Utrecht zijn de afgelopen jaren steeds vaker overgestapt op deze aanpak om overlast, milieuproblemen en overstorten van rioolwater in oppervlaktewater te beperken. Hierbij komt regenwater, afkomstig van daken en straten, niet meer direct in contact met vuilwater van bijvoorbeeld je toilet, wasmachine of douche. Hierdoor ontstaat een efficiëntere waterzuivering en minder belasting op afvalwaterzuiveringsinstallaties van waterschappen als Hoogheemraadschap van Delfland en Brabantse Delta.
Hoe werkt een gescheiden rioolsysteem?
Bij de aanleg of renovatie van riolering wordt het volgende principe toegepast: afvalwater en hemelwater worden gescheiden opgevangen en afgevoerd. Op je terrein liggen dus twee verschillende buizensystemen:
- Afvalwaterleiding: deze voert zwart en grijs afvalwater (toilet, vaatwasser, douche) naar de rioolwaterzuivering. Voorbeelden zijn leidingen binnenshuis die rechtstreeks naar het gemeentelijk vuilwaterriool lopen.
- Hemelwaterleiding: deze voert schoon regenwater vanaf daken, opritten en wegen apart af naar oppervlaktewater zoals sloten en vijvers of naar een infiltratievoorziening in de bodem. Hierdoor worden piekbelastingen bij zware regenval verminderd.
Soms zijn er tijdelijke voorzieningen, zoals een overstort, voor als het hemelwaterstelsel de grote hoeveelheden regen niet aankan. Hierdoor stroomt ultiem toch overtollig regenwater weg zonder het vuilwaterriool te overbelasten.
Proces: Stappenplan aanleg gescheiden rioolsysteem
Wil je jouw woning, bedrijfspand of nieuwbouwproject aansluiten op een gescheiden rioolsysteem? Dit verloopt in een aantal logische stappen:
- Inventarisatie: analyseer het bestaande rioolstelsel op je terrein en check via de gemeente of er gescheiden riolering in de straat ligt.
- Scheiding leidingen: bepaal welke afvoeren voor vuilwater en welke voor regenwater zijn, merk deze duidelijk en zorg dat deze niet gemengd worden.
- Aansluiting realiseren: maak aparte aansluitingen op het vuilwaterriool en het hemelwaterriool volgens de BAG-normen (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) en het Bouwbesluit 2012.
- Controle en testen: voer een waterproef uit om te controleren of alles gescheiden is aangelegd, voorkom lekkages en foutieve koppelingen.
Wanneer is een gescheiden rioolsysteem verplicht?
Op diverse plaatsen in Nederland is een gescheiden rioolsysteem wettelijk verplicht. Gemeenten handhaven deze regel vooral bij nieuwbouw, grootschalige renovatie of bij aanleg van nieuw straatwerk. Volgens de Wet milieubeheer en gemeentelijke APV’s moet bij grote verbouwingen of nieuwe woningen altijd de scheiding van regenwater en afvalwater worden doorgevoerd. Milieudienst Regio Utrecht en Rijkswaterstaat monitoren de naleving van deze verplichtingen. In kwetsbare gebieden, zoals bij drinkwaterwinningen, zijn extra eisen gesteld door het Nationaal Water Programma en de Europese Kaderrichtlijn Water. Vraag bij twijfel altijd je Omgevingsloket om advies en een overzicht van lokale regels.
Voordelen van een gescheiden rioolsysteem
Een gescheiden rioolsysteem levert aantoonbare voordelen op voor zowel het milieu als je eigen portemonnee:
- Minder overbelasting van het riool: bij zware regenval wordt het vuilwaterriool niet overvol, waardoor minder kans bestaat op overstromingen en water op straat.
- Beter voor het milieu: het voorkomt onnodige vervuiling van oppervlaktewater en houdt schoon regenwater apart van vies afvalwater.
- Efficiëntie bij afvalwaterzuivering: zuiveringsinstallaties hebben minder volume te verwerken, wat leidt tot energiebesparing en lagere kosten voor gemeenten.
- Waterterugwinning en hergebruik: regenwater kun je lokaal laten infiltreren in de bodem of benutten voor bijvoorbeeld tuinirrigatie via infiltratiekratten zoals Rainbox of Helofytenfilters.
Binnen jouw gemeente: Lokale regels en aanpak
Veel gemeenten hanteren eigen uitvoeringsregels rondom gescheiden riolering. In gebieden als Den Haag Zuidwest of Nijmegen Lent geldt bij bouwprojecten standaard de verplichting tot gescheiden afvoer. Check altijd het afvalwaterplan van je gemeente of neem contact op met het Waterloket. Ook woningcorporaties werken actief samen met ingenieursbureaus als Royal HaskoningDHV en adviesorganisaties als Deltares om de overstap naar gescheiden riolering in bestaande wijken uit te voeren. Aannemers en loodgieters, zoals Loodgieters kwartier, hebben ruime ervaring met de juiste materialen (PVC, PP, infiltratieboxen) en de inrichting van complete gescheiden systemen.
Veelgemaakte fouten & aandachtspunten bij aanleg
Voorkom veel voorkomende problemen en zorg dat je vanaf het eerste moment corrrect werkt volgens het Bouwbesluit:
- Geen gemengde aansluitingen maken: het per ongeluk aansluiten van toiletafvoer of wasmachine op het hemelwaterriool leidt tot milieuvervuiling en boetes.
- Regelmatig onderhoud uitvoeren: verstoppingen of lekkage ontstaan sneller bij fout aangelegde leidingen, laat deze periodiek inspecteren met camera’s door specialisten zoals Loodgieters kwartier.
- Aandacht voor hoogteverschillen: zorg dat beide systemen voldoende verval hebben, anders ontstaat stilstand van water en geuroverlast.
- Controle bij aankoop of verbouw: vraag altijd een riooltekening of opsplitsingsplan op bij een huis of bedrijfspand, zodat je weet hoe het systeem loopt.
Wil je weten of je gescheiden rioolsysteem goed functioneert, of moet je voldoen aan de nieuwste verplichtingen? Vraag dan direct een gratis, vrijblijvende offerte voor gescheiden rioolaanleg of inspectie aan bij Loodgieters kwartier en zorg dat jouw systeem perfect in orde is.
Meest gestelde vragen
1. Hoe werkt een gescheiden rioolsysteem precies?
Een gescheiden rioolsysteem zorgt ervoor dat regenwater (hemelwater) en afvalwater van huishoudens apart afgevoerd worden. Dit betekent dat het regenwater via aparte leidingen rechtstreeks naar oppervlaktewater zoals sloten of vijvers wordt geleid, terwijl afvalwater naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie gaat. Door deze scheiding wordt het rioolstelsel minder belast en wordt overstort bij hevige regenval voorkomen, iets waar organisaties als Waterschap Nederland en Rijkswaterstaat actief op inzetten volgens Wikipedia.
In Nederland stimuleren gemeenten en Rijkswaterstaat de aanleg van gescheiden rioolsystemen steeds meer, zeker bij nieuwe wijken of renovaties. Dit draagt bij aan een betere waterkwaliteit en minder kans op wateroverlast. Meer weten? Bekijk onze pagina over riolering problemen voor handige tips en adviezen.
2. Wanneer is een gescheiden rioolsysteem verplicht?
Volgens het Bouwbesluit en de richtlijnen van de Rijksoverheid geldt sinds 2008 dat bij het bouwen van nieuwe woningen of grootschalige renovatie, een gescheiden rioolstelsel verplicht is. Dat betekent dat je bij een nieuwbouwproject altijd hemelwater gescheiden van vuilwater moet afvoeren. In bestaande bouw is het niet altijd verplicht, maar steeds meer gemeenten eisen het bij herinrichtingsprojecten als onderdeel van klimaatadaptatie, zie de uitleg op Wikidata en bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Woon je bijvoorbeeld in een wijk waar de riolering wordt vervangen? Dan schrijft de gemeente vaak direct een gescheiden stelsel voor. Wil je meer weten over afvoeren of heb je een verstopping ontdekt? Kijk dan snel op Verstoppingen voor praktische hulp en informatie.
3. Welke voordelen en problemen kan een gescheiden rioolsysteem geven?
Het grootste voordeel van een gescheiden rioolsysteem is dat het wateroverlast in stedelijk gebied helpt voorkomen en de capaciteit van rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) niet onnodig belast. Daardoor is de kans op rioolverstopping of overstort na hevige regenval in steden als Amsterdam, Rotterdam en Utrecht kleiner. Experts van STOWA en ingenieursbureaus adviseren het systeem ook vanwege minder milieuvervuiling, wat weer past binnen het Nationaal Waterplan van de overheid.
Let wel: een verkeerd aangelegd gescheiden stelsel kan bij foutieve aansluitingen toch tot rioolproblemen leiden. Ontvang je nare geuren of merk je lekkages op? Loodgieters Kwartier staat klaar om dit snel te verhelpen! Lees verder over lekkage oplossen en krijg direct advies voor jouw situatie.
