Meestal ligt het aan versleten dakgoten, scheve dakplaten of verstopte hemelwaterafvoeren. Oude huizen hebben vaak nog originele zinken goten of verouderde dakbedekking. Deze raken snel vol met vuil, bladeren of zelfs kleine takjes, waardoor het regenwater blijft staan. Je herkent het misschien aan waterplassen op het dak of lekkage binnen.
De constructie zelf speelt ook een grote rol. Oude daken zijn soms verzakt of niet goed op afschot, waardoor het regenwater niet vanzelf richting de regenpijp loopt. Ook kunnen subtiele scheurtjes in daklood, poreuze pannen of slechte aansluitingen bij de dakgoot de oorzaak zijn van problemen met de afwatering. Hierdoor blijft het regenwater hangen en zoekt het zijn weg naar binnen.
Woon je in een ouder huis en zie je vochtplekken of hoor je gekletter van water dat niet wegloopt? Dan is het slim om aandacht te geven aan de staat van je dakconstructie. Regenwater dat niet weg kan, zorgt voor schade aan je huis, zoals houtrot, schimmel en lekkages. Heb je twijfels? Laat dan een specialist naar je oude dak kijken om de juiste oorzaak te vinden en ernstigere problemen voor te zijn.
Waarom regenwater niet goed wegstroomt bij oude dakconstructies
Regenwater dat zich ophoopt op daken veroorzaakt tal van problemen, van lekkages tot schade aan de dakstructuur en zelfs aan funderingen. Veel oude dakconstructies bieden simpelweg niet de juiste afvoer om regenwater efficiënt te laten wegstromen. Bouwkundige experts zoals Arjen Nijhuis (auteur bekend van NRC) en organisaties als TNO beschrijven vaak hoe ouderwetse bouwvormen niet voldoen aan de eisen van het Nederlandse klimaat, met zijn frequente, intense regenbuien. Je merkt al snel dat het regenwater op onverwachte plekken naar binnen sijpelt of stagneert op platte daken. Dit probleem is in veel gemeenten, zoals Amsterdam en Rotterdam, berucht vanwege de historische panden met verouderde dakgoten.
Belangrijkste oorzaken van slechte regenwaterafvoer op oude daken
Oude dakconstructies werken anders dan moderne afwatersystemen. Vaak ontbreken er essentiële onderdelen, zijn materialen vergaan of past het ontwerp niet bij flinke regenval. Onder meer de volgende factoren spelen een rol:
- Verstopte of te kleine dakgoten: Oude goten zijn vaak te smal of raken snel verstopt door bladeren, takken en zand. Daardoor overstroomt het regenwater en bereikt het nooit de regenpijp.
- Onvoldoende of ontbreken van regenpijpen: Bij oude huizen zie je geregeld ontbrekende pijpen of systemen die het water niet voldoende afvoeren naar het riool.
- Slechte hellingshoek van het dak: Wanneer de dakhelling niet goed is aangelegd, kan water blijven liggen en niet doorstromen naar de goot.
- Verouderde afdichtingen en knelpunten: Bitumen, dakleer of loodslabben die hun levensduur hebben overschreden, laten water door of zorgen voor blokkades.
Hoe gaat het afwateringsproces bij daken in zijn werk?
De basis van goede regenwaterafvoer begint bij een juiste dakconstructie. Het dakoppervlak is meestal voorzien van een helling die water richting de dakgoot stuurt. Via deze goten en aangesloten regenpijpen wordt het water afgevoerd naar het gemeentelijke riool of een regenwaterput. Bij monumentale panden of woningen van voor 1960 is het systeem vaak niet berekend op de huidige neerslagintensiteit.
- Dakvlak en -helling: Een goede helling (vanaf zo’n 15 graden) zorgt voor een snelle afvoer naar de goten.
- Dakgoten en kilgoten: Vangen het water op; op oudere daken zijn goten vaak van zink, lood of koper, materialen die kunnen corroderen of vervormen na verloop van tijd.
- Regenpijpen (hemelwaterafvoeren): Brengen het water verder naar beneden. In oude steden loopt deze nog geregeld bovengronds, terwijl moderne huizen vaak een ondergrondse pijp hebben.
- Aansluiting op riool of infiltratieput: Hier eindigt het regenwater, tenzij er knelpunten zijn of het riool overbelast raakt.
Typische problemen bij oude dakconstructies
Bij woningen uit de jaren twintig tot vijftig zie je regelmatig dezelfde defecten. Goten die verzakken – vaak door roestvorming of te zware belasting – zorgen ervoor dat water niet meer naar één zijde loopt maar blijft staan. Kenmerkende problemen:
- Gebrekkige overlap en aansluiting van dakpannen: Door slijtage of een foutieve renovatie ontstaan openingen waardoor water achter de pan slaat.
- Kieren en scheuren in daklood: Loodslabben en – doorvoeren rondom schoorstenen en dakkapellen zijn na jaren vaak gescheurd, waardoor lekkages ontstaan.
- Hergebruik van oude zinkgoten: Zink kan gaan lekken op oude lasnaden en soldeerpunten, zeker na decennia blootstelling aan temperatuurschommelingen.
- Afwezigheid van bladroosters of filters: Hierdoor raken regenpijpen sneller verstopt met mos, grind of bladeren.
Soorten daken die gevoelig zijn voor waterproblemen
Oude dakconstructies komen in Nederland veel voor in beschermde stadsgezichten zoals de Utrechtse binnenstad of het centrum van Haarlem. Zowel platte daken als schuine pannendaken zijn gevoelig.
- Platte daken: Bitumen of mastiek daken met een minieme afschot; water blijft hier sneller staan waardoor lekkages ontstaan.
- Schuine daken: Pannendaken met gebrekkige panbedekking, veelvoorkomende schades door storm en vorst, en onprofessioneel aangelegd knelpunten zoals kilgoten en dakdoorvoeren.
Stappenplan om regenwaterafvoer bij oude daken te verbeteren
Professionele organisaties zoals Loodgieters kwartier hanteren een gestructureerde aanpak:
- Inspectie van het volledige afvoersysteem. Kijk naar beschadigingen, verzakkingen en verstoppingen van goot tot regenpijp.
- Reinigen en herstellen van dakgoten. Verwijderen van vuil en het opknappen of vervangen van aangetaste delen.
- Aanpassen van de dakhelling als nodig. Herstel het afschot zodat water goed naar de goot geleid wordt.
- Vervangen van oude afdichtingen en loodslabben. Nieuwe, duurzame materialen zorgen voor waterdichte en flexibele aansluitingen.
- Controleren van de aansluiting op het riool. Los verstoppingen in de hemelwaterafvoer direct op.
Tips om zelf problemen met regenwaterafvoer te signaleren
Let tijdens en na regenbuien goed op de volgende signalen:
- Plassen water op het dak: Een teken dat het afschot of de afvoer niet goed functioneert.
- Lekkageplekken aan binnenzijde: Vochtplekken bij muren of plafonds bij regen zijn vaak direct herleidbaar tot problemen aan de bovenliggende dakconstructie.
- Druppel- of sijpelgeluiden: Hoor je gekletter binnen of langs de gevel, dan loopt het water waarschijnlijk niet netjes via de regenpijp weg.
- Geur van schimmel of vocht: Deze duidt op stilstaand water en slechte ventilatie bij de daken.
Ervaar je zelf dat het regenwater niet goed wegloopt of heb je te maken met lekkages en vochtschade? Vraag dan gerust een vrijblijvende offerte ter verbetering van de regenwaterafvoer bij jouw oude dakconstructie aan via Loodgieters kwartier. Zo voorkom je verdere schade en zorg je dat jouw huis weer droog blijft, ongeacht hoeveel regen er valt.
Meest gestelde vragen
1. Waarom loopt regenwater slecht weg bij een oud dak?
Oude dakconstructies, bijvoorbeeld uit de jaren ’50 of ’60, zijn vaak niet uitgerust met moderne technieken als voldoende afschot of effectieve waterafvoersystemen. Na jaren slijtage raken dakgoten en regenpijpen (volgens kennis van Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Wikipedia) verstopt door mos, bladeren of ophoping van vuil, waardoor het regenwater niet vrij kan stromen.
Daarnaast zijn de materialen van toen – vaak zink, oude loden goten of bitumen – gevoeliger voor lekkage, vervorming of scheuren door weersinvloeden. Zo krijgt water geen kans om vlot van je dak te verdwijnen. Wil jij meer weten over daklekkages en snelle oplossingen? Bekijk dan onze tips over daklekkage verhelpen op de site van Loodgieters Kwartier.
2. Welke gebreken veroorzaken slechte regenwaterafvoer bij oude daken?
Belangrijke oorzaken voor een slechte regenwaterafvoer op een oud dak zijn een onvoorziene verzakking van de houten draagconstructie (volgens TNO), te weinig afschot richting de dakgoot en het ontbreken van moderne hemelwaterafvoer (HWA) oplossingen. Zelfs de beste vakmannen uit het verleden werkten zonder de hedendaagse NEN-normen voor waterafvoer.
Het gevolg? Regenwater stagneert, goten overlopen en er ontstaan lekkages. Herken je een muffe lucht of vochtplekken onder het dak, dan is het slim om een leiding inspectie te laten uitvoeren. Loodgieters Kwartier maakt gebruik van rookproef- en camera-inspectietechnieken voor een accurate diagnose.
3. Hoe kan ik regenwaterafvoer op een oud dak verbeteren?
Je kunt veel problemen voorkomen met periodiek onderhoud, zoals jaarlijkse reiniging van de dakgoot met behulp van een bladscheider of een specialistische borsteltechniek. Volgens de Gemeente Amsterdam is preventief schoonmaken essentieel voor een goede doorstroming. Laat waar nodig oude regenpijpen vervangen met PVC of RVS exemplaren die voldoen aan het Bouwbesluit.
Heb je liever direct een oplossing zonder gedoe? Schakel dan Loodgieters Kwartier in voor een gratis advies en snelle hulp bij regenpijp reparatie of lekkage opsporen. Zo blijft jouw dak veilig en waterdicht, ongeacht het bouwjaar!
